بهبود و کنترل وضعیت بیماران پارکینسونی با ورزش

همانطور که می دانید ورزش و فعالیت بدنی برای اکثر گروه های سنی مفید است. ورزش به بهبود خواب، تقویت عضلات و مفاصل، کاهش استرس، افسردگی، بهبود حالت بدن و حفظ تعادل در راه رفتن افرادی که مبتلا به پارکینسون هستند کمک می کند، اما انتخاب نوع ورزش در این بیماران تا حدودی به شدت بیماری و سلامت کلی آنها بستگی دارد و باید متنوع باشد.

در صورت ابتلا به بیماری پارکینسون، مهمترین تاثیر ورزش، محافظت از عصب است. بنیاد پارکینسون، حفاظت از نورون را به عنوان دفاعی در برابر آسیب، انحطاط و مرگ نورونها یا سلولهای سیستم عصبی تعریف می کند زیرا این بیماری در عملکرد نورونهای مغز که حرکت بدن را کنترل می کنند تداخل ایجاد می کند اما ورزش می تواند با تغییر روند بیماری پارکینسون، پیشرفت علائم را کاهش دهد.

افراد مبتلا به بیماری پارکینسون باید چه ورزشی انجام دهند؟

استفاده از هر تمرینات ورزشی برای افراد مبتلا به پارکینسون مناسب نیست. نوع ورزش به علائم و شدت بیماری بستگی دارد. برای افراد کم تحرک، انجام حرکات ساده کافی است اما افرادی که فعال هستند می توانند فعالیتهای منظم و شدیدی داشته باشند. بسیاری از تمرین ها به حفظ و بهبود تحرک، انعطاف پذیری و تعادل، کاهش عوارض کم تحرکی مانند افسردگی یا یبوست کمک می کند.

در مطالعات انجام شده تفاوتی بین نوع ورزش برای افراد وجود ندارد و انواع ورزشها سودمند هستند، مهم ترین کار، تمرین منظم است. علاوه براین بررسی ها نشان داده است افراد بیماری که حداقل 2 تا 3 ساعت در هفته ورزش انجام می دهند در مقایسه با افراد دیگر زندگی بهتری دارند. همانگونه که در نمناک گفته ایم برای اطمینان از مدیریت علائم بیماری، برنامه ورزشی باید شامل موارد زیر باشد:

• تمرینات مقاومتی یا تقویتی
• فعالیت هوازی
• تمرینات انعطاف پذیری (کششی)

این تمرینات در انواع مختلفی از ورزش مانند دوچرخه سواری، دو، تای چی، یوگا، پیلاتس، وزنه برداری، بوکس، چی گونگ وجود دارد و تأثیرات مثبتی بر روی علائم پارکینسون دارد.

برنامه ورزشی مناسب برای بیماران پارکینسونی

ایجاد یک برنامه ورزشی با یک متخصص طب فیزیکی

قبل از شروع یک برنامه ورزشی جدید با یک متخصص طب فیزیکی که تجربه درمان این بیماری را دارد، مشورت کنید. یک فیزیوتراپیست می تواند به شما در انتخاب ورزش مناسب برای افزایش تحرک، قدرت و تعادل کمک کند، علاوه براین می توانند تمرینات را مطابق با علائم خاص و نیازهای سبک زندگی تنظیم کنند؛ مثلا اگر در برخاستن از حالت نشسته مشکلی دارید، فیزیوتراپیست ممکن است قدرت عضلانی پاها را هدف قرار داده و از شما بخواهد نشستن و ایستادن را با ارتفاع مختلف تمرین کنید.

ایجاد توده عضلانی با انجام تمرینات قدرتی

طبق اطلاعات بدست آمده از بنیاد پارکینسون، تمرینات قدرتی می تواند شامل بلند کردن وزنه ها، استفاده از دستگاهها در سالن بدن سازی، استفاده از وزن بدن برای مقاومت یا حتی استفاده از وسایل متداول خانگی مانند یک بطری شیر پر از شن و ماسه باشد.

تمرینات قدرتی باید بر روی عضلات زیر متمرکز شود:

• عضلات اصلی (شکم)
• عضلات ران (عضلات چهار سر)
• باسن (گلوتئال)
• عضلات پشت
• عضلات بازو (عضلات سه سر)
• دست و مچ

به طور کلی، تمرینات قدرتی باید دو تا سه بار در هفته انجام شود، زیرا عضلات نیاز به استراحت و بازیابی دارند.

ورزش هوازی به شما در حفظ وزن سالم کمک می کند

ورزش هوازی به سلامت قلب، سوزاندن کالری و حفظ تعادل در وزن کمک می کند. انواع ورزش های هوازی شامل راه رفتن، دویدن، شنا، رقص، ایروبیک در آب، ایروبیک صندلی و دوچرخه سواری است. بنیاد پارکینسون توصیه می کند ورزش های هوازی را به مدت 30 دقیقه و پنج بار در هفته انجام دهید.

ورزش در آب، تعادل را بهبود می بخشد

ورزش در آب (استخر یا دریاچه آب گرم، با نظارت ناجی) یک روش ایمن و موثر برای بهبود تعادل و قدرت در افراد مبتلا به بیماری پارکینسون است. حتی ایستادن در استخر نیز می تواند به تقویت عضلات ضعیف کمک کند و تعادل و وضعیت بدن را بهبود بخشد. شنا کردن و انجام برخی از تمرینات قدرتی و انعطاف پذیری در آب باعث افزایش عضله، تعادل، تحرک با حداقل فشار بر روی بدن می شود.

ورزش بوکس، تمرینی ذهنی و جسمی محسوب می شود

بوکس نوعی ورزش سرگرم کننده و ترکیبی از فعالیت هوازی، تمرینات قدرتی و حرکات تعادلی است، همچنین یک تمرین ذهنی را ایجاد می کند و بدن و مغز را به چالش می کشد که برای بیماران پارکینسون مفید است.

اگر در تحرک محدودیت دارید تمرینات نشسته انجام دهید

انجام تمرینات قدرتی و انعطاف پذیری در حالت نشسته به شما در داشتن تناسب اندام کمک می کند و دامنه حرکات را بهبود می بخشد. به طور مثال:

1. روی یک صندلی بنشینید و یک پا را مستقیم روی صندلی دیگر قرار دهید.
2. انگشتان پا را به سمت بالا نگه داشته و سپس زانو را صاف کنید.
3. به آرامی خم شوید و انگشتان پا را با دست بگیرید.
4. بدون اینکه خم شده و فشاری روی زانوها بیاورید تا جای ممکن جلو بروید.
5. بدون اینکه خم شوید و فشاری روی زانوها بیاورید تا جای ممکن کمر را به سمت جلو حرکت دهید.
6. این حرکات را روی پای دیگر تکرار کنید.

تمرینات برنامه ریزی نشده و متنوع

تمریناتی که در این بخش از ورزش و سلامت نمناک بیان می شود به تغییر سرعت، جهت و تمرکز شخص بیمار نیاز دارد و او را از نظر روحی و جسمی به چالش می کشد:

• پیاده روی، آهسته دویدن
• ورزش هایی مانند بدمینتون، تنیس روی میز، اسکواش
• یوگا یا تای چی
• دوچرخه سواری در فضای باز
• ورزش های هوازی
• راه رفتن با بازوهای در حال چرخش

تمرینات برنامه ریزی شده و مکرر که تعادل نیاز دارند

این تمرینات به طور کلی حرکات تکراری هستند که نیاز به تعادل دارند. آنها را می توان هنگام انجام کار ذهنی مانند تماشای یک مسابقه یا اخبار، پرتاب توپ، آواز خواندن یا حل مسئله اجرا کرد.

• دوچرخه سواری با دوچرخه ثابت
• وزنه برداری با استفاده از وزنه های سبک
• آهسته راه رفتن روی تردمیل

افراد مبتلا به بیماری پارکینسون در مراحل اولیه بیماری تمایل دارند به اندازه افراد سالم، با قدرت تمام ورزش کنند.

برخی نکات مهم برای شروع برنامه ورزشی

• قبل از شروع یک برنامه ورزشی، با پزشک متخصص مغز و اعصاب در مورد نگرانی های خود مشورت کنید.
• همچنین می توانید به یک متخصص فیزیوتراپیست که نسبت به این بیماری آگاهی دارد، مراجعه کنید.
• برای شمارش های گام های روزانه خود، گام شمار خریداری کنید.
• محیط ورزشی خود را تغییر دهید و علاوه بر داخل منزل در فضای باز هم ورزش انجام دهید تا تا علاقه و انگیزه در شما حفظ شود.

در مطالب قبلی گفتیم که پیشرفت بیماری می تواند منجر به تغییرات فیزیکی زیر شود:

• از دست دادن انعطاف پذیری مفاصل که می تواند تعادل را تحت تأثیر قرار دهد.
• کاهش قدرت یا تعدیل عضلات که می تواند بر راه رفتن و توانایی ایستادن تأثیر بگذارد.
• کاهش عملکرد قلب و عروق که بر استقامت تأثیر می گذارد.

پس برای پیشگیری از شدت این علائم ورزش را به صورت جدی دنبال کنید.